Αλλαγή ώρας: Πότε γυρνάμε τα ρολόγια μας

Τα ξημερώματα της Κυριακής, 28 Μαρτίου, αλλάζει η ώρα σε θερινή. Οι δείκτες των ρολογιών μας θα πρέπει να γυρίσουν μια ώρα μπροστά. Στις 03:00 oι δείκτες των κινητών και των υπολογιστών θα δείξουν αυτόματα 04:00.

Bάσει της απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου η αλλαγή ώρας πρέπει να σταματήσει την ερχόμενη, τελευταία Κυριακή του Μαρτίου για τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θέλουν να διατηρήσουν μόνιμα τη θερινή ώρα. Όσον αφορά τις χώρες που επιθυμούν τη χειμερινή ώρα, η αλλαγή θα γίνει την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου (31/10/2021).

Στις 26 Μαρτίου του 2019, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε εγκρίνει την πρόταση της Επιτροπής να σταματήσει η πρακτική της αλλαγής ώρας. Η οριστική απόφαση για το πότε η εν λόγω πρόταση θα αποκτήσει νομική ισχύ, εξαρτάται από το Συμβούλιο της Ε. Ε. και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Προς το παρόν το Συμβούλιο της Ε. Ε. δεν έχει οριστικοποιήσει ακόμη τη θέση του.

Η πρώτη αλλαγή ώρας στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα η θερινή ώρα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, δοκιμαστικά, το 1932. Συγκεκριμένα από τις 6 Ιουλίου μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου. Τα ρολόγια είχαν ρυθμιστεί μία ώρα μπροστά. Στη συνέχεια όμως εγκαταλείφθηκε. Ωστόσο, στη δεκαετία του 1970 αποφασίστηκε η υιοθέτηση του μέτρου της θερινής ώρας από μεγάλο μέρος των κρατών της Ε. Ε., συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, με έναρξη το 1975.

Γιατί αλλάζουμε την ώρα;

Η πρώτη αναφορά που υπάρχει για χρησιμοποίηση της θερινής ώρας ήταν από τον Βενιαμίν Φραγκλίνο σε γράμμα του που δημοσιεύθηκε σε γαλλική εφημερίδα. Σε αυτό το γράμμα δεν υπάρχει αναφορά για αλλαγή της ώρας αλλά πρόταση να ξυπνούν οι άνθρωποι μία ώρα νωρίτερα! Η πρώτη φορά που προτάθηκε το ζήτημα σοβαρά ήταν από τον Γουίλιαμ Γουίλετ στο άρθρο του «Waste of Daylight» που δημοσιοποιήθηκε το 1907 αλλά τελικά δεν κατάφερε να πείσει την Βρετανική κυβέρνηση.

Η ιδέα εφαρμόστηκε από την γερμανική κυβέρνηση κατά την διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου από 30 Απριλίου ως 1η Οκτωβρίου του 1916. Λίγο μετά το Ηνωμένο Βασίλειο ακολούθησε εφαρμόζοντας τη θερινή ώρα από 21 Μαΐου ως 1η Οκτωβρίου 1916. Αργότερα, στις 19 Μαρτίου του 1918, το Αμερικανικό Κογκρέσο καθιέρωσε την τυπική χρήση των χρονικών ζωνών και επισημοποίησε την αλλαγή της θερινής ώρας για όλον τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Το μέτρο αυτό όμως καταργήθηκε αμέσως, λόγω της δυσαρέσκειας του κόσμου.

Το μέτρο της αλλαγής της ώρας έχει ως βασικό πλεονέκτημα την εξοικονόμηση ενέργειας. Κατά τους μήνες της θερινής ώρας εξοικονομούμε 210 ώρες ηλεκτρικής ενέργειας εκμεταλλευόμενοι τον ήλιο. Τη δεκαετία του ’70, υπό την επήρεια της πετρελαϊκής κρίσης, οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες προσπαθούσαν να εκμεταλλευθούν το φως της ημέρας. Από το 1996 ισχύει μία ενιαία, πανευρωπαϊκή ρύθμιση, κατά την οποία την Άνοιξη γυρίζουμε τα ρολόγια μία ώρα μπροστά, ενώ το Φθινόπωρο τα επαναφέρουμε μία ώρα πίσω.