Πώς μπορούν να πάρουν φορολογική ενημερότητα όσοι χρωστούν στην εφορία

Για όσους έχουν ρυθμίσει ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των 30 ευρώ και τηρούν τις ρυθμίσεις τους, η έκδοση αποδεικτικού ενημερότητας είναι εφικτή για ευρύ φάσμα χρήσεων. Εντούτοις, υπάρχουν εξαιρέσεις, όπως οι περιπτώσεις οφειλών που έχουν υπαχθεί σε ειδικά καθεστώτα, όπως ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης ή δικαστικές ρυθμίσεις, για τις οποίες δεν είναι δυνατή η ηλεκτρονική έκδοση του αποδεικτικού.

Πρόκειται για μια από τι πολλές επισημάνεις της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) στον οδηγό ερωτήσεων και απαντήσεων που εξέδωσε για να εξηγήσει τους όρους, τις διαδικασίες και τις προϋποθέσεις που ισχύουν για την έκδοση του αποδεικτικού ενημερότητας. Επισημαίνεται επίσης τι πρέπει να κάνουν οι φορολογούμενοι που επιθυμούν να εισπράξουν χρήματα από το Δημόσιο, να προβούν σε μεταβίβαση ακινήτου ή να υπολογίσουν τα ποσοστά παρακράτησης που ενδέχεται να εφαρμοστούν στις συναλλαγές τους.

Ειδική μνεία γίνεται και για μη ληξιπρόθεσμες οφειλές. Εάν αυτές δεν ξεπερνούν συγκεκριμένα όρια (10.000 ευρώ για φυσικά πρόσωπα και 50.000 ευρώ για νομικά πρόσωπα) ή αν βρίσκονται εντός επιτρεπτών ορίων σε σχέση με το μέσο ετήσιο εισόδημα, το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται κανονικά. Στις περιπτώσεις αυτές, το αποδεικτικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμα και για μεταβιβάσεις ακινήτων.

Αναλυτικά, οι 10 ερωτήσεις -απαντήσεις είναι οι ακόλουθες:

1. Μπορώ να λάβω ψηφιακό αποδεικτικό ενημερότητας μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE εάν η μόνη μου εκκρεμότητα είναι ότι έχω ληξιπρόθεσμη οφειλή μικρού ποσού; 

Εάν οι συνολικές ληξιπρόθεσμες οφειλές σας δεν υπερβαίνουν τα 30 ευρώ και πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις χορήγησης (έχουν υποβληθεί οι απαιτούμενες δηλώσεις, δεν υπάρχει δέσμευση χορήγησης), μπορείτε να λάβετε αποδεικτικό ενημερότητας για:
• Κάθε νόμιμη χρήση εκτός είσπραξης και εκτός μεταβίβασης ακινήτων.
• Είσπραξη χρημάτων από φορείς του Δημοσίου τομέα πλην της Κεντρικής Διοίκησης.
• Είσπραξη χρημάτων από φορείς της Κεντρικής Διοίκησης (με παρακράτηση, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτεπάγγελτου συμψηφισμού, διαφορετικά χωρίς παρακράτηση).
• Μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία με τίμημα.
• Μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού χωρίς τίμημα.

*Ληξιπρόθεσμες οφειλές αποτελούν οφειλές βεβαιωμένες στον ΑΦΜ σας, τυχόν οφειλές από κληρονομική διαδοχή ή από διαδοχή επιχειρήσεων, τυχόν οφειλές σας από φόρο εισοδήματος που έχουν βεβαιωθεί στον ΑΦΜ του συζύγου σας καθώς και οφειλές για τις οποίες έχετε ευθύνη καταβολής σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

2. Μπορώ να λάβω ψηφιακό αποδεικτικό ενημερότητας μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE εάν η μόνη μου εκκρεμότητα είναι ότι έχω ληξιπρόθεσμες ρυθμισμένες οφειλές (άνω των τριάντα ευρώ) και η ρύθμισή μου είναι ενήμερη; 

Εφόσον πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας, δηλαδή έχουν υποβληθεί οι απαιτούμενες δηλώσεις και δεν υπάρχει δέσμευση χορήγησης, μπορείτε να λάβετε αποδεικτικό ενημερότητας διαδικτυακά για:
• Κάθε νόμιμη χρήση εκτός είσπραξης και εκτός μεταβίβασης ακινήτων.
• Είσπραξη χρημάτων από φορείς του Δημοσίου τομέα πλην της Κεντρικής Διοίκησης (με παρακράτηση επί του ποσού είσπραξης).
• Είσπραξη χρημάτων από φορείς της Κεντρικής Διοίκησης (με παρακράτηση επί του ποσού είσπραξης).
• Μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία με τίμημα (με παρακράτηση επί του τιμήματος).
Κατ’ εξαίρεση, δεν χορηγείται ψηφιακά αποδεικτικό ενημερότητας στις παρακάτω περιπτώσεις ρύθμισης οφειλών:
i. οφειλές, βεβαιωμένες στον ΑΦΜ σας ή / και οφειλές σας από κληρονομική διαδοχή ή από διαδοχή επιχειρήσεων ή / και οφειλές βεβαιωμένες στον ΑΦΜ υπό εκκαθάριση Νομικού Προσώπου για τις οποίες ευθύνεστε αλληλεγγύως, που έχουν ενταχθεί στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών
ii. οφειλές, ατομικές ή / και από συνυπευθυνότητα, που έχουν ενταχθεί στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών τ
iii. οφειλές, ατομικές ή / και από συνυπευθυνότητα, που έχουν ενταχθεί σε προσωρινή ή οριστική δικαστική ρύθμιση οφειλών κ
iv. οφειλές, ατομικές ή / και από συνυπευθυνότητα, που έχουν ενταχθεί σε ρύθμιση που δεν υποστηρίζεται από τα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ (π.χ. βάσει δικαστικά επικυρωμένης συμφωνίας ρύθμισης οφειλών κατά το προϊσχύον δίκαιο).

3. Μπορώ να λάβω ψηφιακό αποδεικτικό ενημερότητας μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE εάν η μόνη μου εκκρεμότητα είναι ότι έχω μη ληξιπρόθεσμες οφειλές;

Εφόσον πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας, δηλαδή έχουν υποβληθεί οι απαιτούμενες δηλώσεις και δεν υπάρχει δέσμευση χορήγησης, μπορείτε να λάβετε αποδεικτικό ενημερότητας, διαδικτυακά, για:
• Κάθε νόμιμη χρήση εκτός είσπραξης και εκτός μεταβίβασης ακινήτων.
• Είσπραξη χρημάτων από φορείς του Δημοσίου τομέα πλην της Κεντρικής Διοίκησης.
• Είσπραξη χρημάτων από φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, με παρακράτηση, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτεπάγγελτου συμψηφισμού (διαφορετικά χωρίς παρακράτηση).
• Μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού (από επαχθή αιτία με τίμημα ή χωρίς τίμημα), στην περίπτωση που οι συνολικές μη ληξιπρόθεσμες ατομικές οφειλές είναι έως και 10.000 ευρώ, ανά φυσικό πρόσωπο ή 50.000 ευρώ, ανά νομικό πρόσωπο και στην περίπτωση που είναι μεγαλύτερες των ορίων αυτών, το ύψος αυτών δεν υπερβαίνει σε ποσοστό το 120% του μεγαλύτερου, κατά την τελευταία τριετία πριν από το έτος υποβολής της αίτησης για έκδοση του αποδεικτικού ενημερότητας, αθροίσματος ποσού βασικών ατομικών οφειλών που έχουν βεβαιωθεί ετησίως σε βάρος του αιτούντος.
• Μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού (από επαχθή αιτία με τίμημα ή χωρίς τίμημα), στην περίπτωση που οι συνολικές μη ληξιπρόθεσμες οφειλές που έχουν βεβαιωθεί σε βάρος άλλων προσώπων και για τις οποίες ο αιτών το αποδεικτικό έχει ευθύνη για την καταβολή τους, δεν υπερβαίνουν τα ανωτέρω όρια και στην περίπτωση που είναι μεγαλύτερα των ορίων αυτών, το ύψος αυτών δεν υπερβαίνει σε ποσοστό το 120% του μεγαλύτερου, κατά την τελευταία τριετία πριν από το έτος υποβολής της αίτησης για έκδοση του αποδεικτικού ενημερότητας, αθροίσματος ποσού βασικών ατομικών οφειλών που έχουν βεβαιωθεί ετησίως σε βάρος του πρωτοφειλέτη.

4. Είμαι Φυσικό Πρόσωπο. Μπορώ να λάβω ψηφιακό αποδεικτικό ενημερότητας μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE εάν η μόνη μου εκκρεμότητα είναι ότι δεν έχω υποβάλει δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος την τελευταία πενταετία, καθώς δεν είχα υποχρέωση;

Εφόσον τηρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας, δηλαδή έχουν υποβληθεί οι απαιτούμενες δηλώσεις, δεν υπάρχει δέσμευση χορήγησης και δεν υπήρχε η υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, μπορείτε να λάβετε το ψηφιακό αποδεικτικό ενημερότητας, εφόσον επιλέξετε το πεδίο Υπεύθυνη Δήλωση, στο οποίο αναγράφεται ότι:
«Με ατομική μου ευθύνη και γνωρίζοντας τις κυρώσεις που προβλέπονται από τις διατάξεις της παρ.6 του άρθρου 22 του Ν.1599/1986, δηλώνω ότι δεν είμαι υπόχρεος σε υποβολή φορολογικής δήλωσης για τα φορολογικά έτη: …»

5. Μπορώ να λάβω ψηφιακό αποδεικτικό ενημερότητας μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE εάν η μόνη μου εκκρεμότητα είναι ότι έχω ληξιπρόθεσμες οφειλές εκτός ρύθμισης κάτω των πενήντα χιλιάδων ευρώ, που τελούν σε αναστολή είσπραξης; 

Εάν οι ληξιπρόθεσμες εκτός ρύθμισης οφειλές σας είναι κάτω των πενήντα χιλιάδων ευρώ και τελούν σε αναστολή είσπραξης (εκ του Νόμου ή με Υπουργική Απόφαση) και πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας (δηλαδή έχουν υποβληθεί οι απαιτούμενες δηλώσεις, δεν υπάρχει δέσμευση χορήγησης), μπορείτε να λάβετε αποδεικτικό ενημερότητας για:

• Κάθε νόμιμη χρήση εκτός είσπραξης και εκτός μεταβίβασης ακινήτου.
• Είσπραξη χρημάτων από φορείς του Δημοσίου τομέα πλην της Κεντρικής Διοίκησης (χωρίς παρακράτηση).
• Είσπραξη χρημάτων από φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, με παρακράτηση εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτεπάγγελτου συμψηφισμού (διαφορετικά χωρίς παρακράτηση).
• Μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία με τίμημα, με την προϋπόθεση ότι διενεργείται παρακράτηση η οποία εξοφλεί το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών σας που τελούν σε αναστολή είσπραξης.
Κατ’ εξαίρεση, δεν χορηγείται ψηφιακά αποδεικτικό ενημερότητας, αν η αναστολή είσπραξης ισχύει δυνάμει δικαστικής απόφασης ή προσωρινής διαταγής ή απόφασης διοικητικού οργάνου.

6. Μπορώ να λάβω ψηφιακό αποδεικτικό ενημερότητας μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE εάν η μόνη μου εκκρεμότητα είναι ότι έχω ληξιπρόθεσμες οφειλές εκτός ρύθμισης άνω των πενήντα χιλιάδων ευρώ σε αναστολή είσπραξης; 

Εάν οι ληξιπρόθεσμες εκτός ρύθμισης οφειλές σας, που τελούν σε αναστολή είσπραξης , είναι άνω των πενήντα χιλιάδων ευρώ και πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις χορήγησης ενημερότητας (έχουν υποβληθεί οι απαιτούμενες δηλώσεις, δεν υπάρχει δέσμευση χορήγησης), μπορείτε να λάβετε ψηφιακό αποδεικτικό ενημερότητας για:
• Κάθε νόμιμη χρήση εκτός είσπραξης και εκτός μεταβίβασης ακινήτων.
• Είσπραξη χρημάτων από φορείς του Δημοσίου τομέα πλην της Κεντρικής Διοίκησης, εφόσον επιλέξετε την παρακράτηση όλου του εισπραττόμενου ποσού και έως του ύψους των συνολικών οφειλών σας.
• Είσπραξη χρημάτων από φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, εφόσον δεν παρακρατείται υποχρεωτικά λόγω των διατάξεων περί συμψηφισμού, επιλέξετε την παρακράτηση όλου του εισπραττόμενου ποσού και έως του ύψους των συνολικών οφειλών σας.
• Μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία με τίμημα, με την προϋπόθεση ότι η παρακράτηση (είτε υποχρεωτική, είτε κατόπιν επιλογής του αιτούντα για παρακράτηση όλου του τιμήματος), να εξοφλεί το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών σας που τελούν σε αναστολή είσπραξης
Κατ’ εξαίρεση, δεν χορηγείται ψηφιακά αποδεικτικό ενημερότητας, αν η αναστολή είσπραξης ισχύει δυνάμει δικαστικής απόφασης ή προσωρινής διαταγής ή απόφασης διοικητικού οργάνου.

7. Είμαι επιτηδευματίας με ληξιπρόθεσμες οφειλές που έχουν ενταχθεί σε ρυθμίσεις, για τις οποίες είμαι ενήμερος, και θέλω να εισπράξω χρήματα από φορέα του Δημοσίου τομέα πλην της Κεντρικής Διοίκησης. Ποια θα είναι η παρακράτηση;

Για να καθοριστεί το ποσοστό παρακράτησης, λαμβάνονται υπόψη τα εξής:
• Η πρόοδος στην αποπληρωμή της ρύθμισης, όπου υπολογίζεται σταθερό ποσοστό παρακράτησης 10% έως 70% επί του εισπραττόμενου ποσού και μέχρι του ύψους των ρυθμισμένων ληξιπρόθεσμων οφειλών.
• Τα παραπάνω ποσοστά παρακράτησης δύναται να προσαυξηθούν:
α) κατά 10% ανάλογα με τη σχέση του υπολοίπου της οφειλής προς το μέσο ετήσιο εισόδημα της τελευταίας τριετίας, το οποίο μπορεί να διατεθεί για την αποπληρωμή της ή,
β) κατά 15% εφόσον από τον έλεγχο προκύπτει υποβολή μηδενικών δηλώσεων ΦΠΑ και Φόρου Εισοδήματος τα τελευταία δύο έτη.
• Το συνολικό ποσοστό παρακράτησης θα πρέπει να αντιστοιχεί στην κάλυψη δύο έως τεσσάρων δόσεων της τηρούμενης ρύθμισης/ρυθμίσεων που έπονται της ημερομηνίας υποβολής του αιτήματος, ανάλογα με το πλήθος των δόσεων που απομένουν.
Η τελική παρακράτηση που θα εφαρμοστεί θα είναι η μεγαλύτερη εκ των δύο προαναφερθέντων υπολογισμών (ποσοστού ή ποσού κάλυψης δόσεων).

8. Αναμένω μελλοντικά να εισπράξω από τον ίδιο φορέα και άλλα χρηματικά ποσά (π.χ. έχω υπογράψει σύμβαση με τον φορέα αυτό). Μπορώ να λάβω ψηφιακό αποδεικτικό ενημερότητας για είσπραξη χρημάτων με μειωμένη παρακράτηση εάν η μόνη μου εκκρεμότητα είναι ότι έχω ρυθμισμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές για τις οποίες είμαι ενήμερος;

Εφόσον αναμένετε μελλοντικά να εισπράξετε από τον ίδιο φορέα και άλλα χρηματικά ποσά, τότε μπορείτε, συμπληρώνοντας τα απαραίτητα πεδία της ενότητας «Ύπαρξη περιοδικής απαίτησης», να επωφεληθείτε μικρότερης παρακράτησης επί του ποσού είσπραξης και συγκεκριμένα:
• 10% επί του εισπραττόμενου ποσού, εφόσον το υπόλοιπο της ρυθμισμένης οφειλής είναι έως είκοσι χιλιάδες ευρώ.
• 10% έως 30% επί του εισπραττόμενου ποσού, εφόσον το υπόλοιπο της ρυθμισμένης οφειλής σας είναι άνω των είκοσι χιλιάδων ευρώ. Ειδικότερα, το ποσό παρακράτησης πρέπει να αντιστοιχεί στο ποσό που απαιτείται για την κάλυψη μίας δόσης της τηρούμενης ρύθμισης/ρυθμίσεων, που έπεται της ημερομηνίας υποβολής του αιτήματος και να ανέρχεται σε ποσοστό τουλάχιστον 10% επί του εισπραττόμενου ποσού, αλλά να μην υπερβαίνει το 30% αυτού.
Ο περιοδικός χαρακτήρας της απαίτησης ελέγχεται από τον φορέα που διενεργεί την πληρωμή ή την εξόφληση του τίτλου.

9. Έχω ρυθμισμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές στις οποίες είμαι ενήμερος και θέλω να προβώ σε πώληση ενός ακινήτου μου, ποια θα είναι η παρακράτηση; 

Εφόσον το τίμημα πώλησης είναι ίσο ή μεγαλύτερο της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται με σταθερό ποσοστό παρακράτησης 70% επί του τιμήματος αυτού, και έως του ύψους των ρυθμισμένων ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Εάν το τίμημα πώλησης είναι μικρότερο της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, υπολογίζεται καταρχάς παρακράτηση 70% επί του τιμήματος αυτού και εφόσον το ποσό της παρακράτησης δεν καλύπτει το σύνολο των ρυθμισμένων ληξιπρόθεσμων οφειλών, υπολογίζεται παρακράτηση 70% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου. Το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται εφόσον το ποσό της παρακράτησης που προκύπτει από τον υπολογισμό του 70% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου δεν υπερβαίνει το τίμημα πώλησης.

10. Έχω ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των πενήντα χιλιάδων ευρώ που τελούν σε αναστολή είσπραξης και θέλω να προβώ σε πώληση ενός ακινήτου. Ποια θα είναι η παρακράτηση επί του ψηφιακού αποδεικτικού ενημερότητας;

Εφόσον το τίμημα πώλησης είναι ίσο ή μεγαλύτερο της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται με σταθερό ποσοστό παρακράτησης 50% επί του τιμήματος, και έως του ύψους των ληξιπρόθεσμων οφειλών που τελούν σε καθεστώς αναστολής είσπραξης
Εάν το τίμημα πώλησης είναι μικρότερο της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, υπολογίζεται καταρχάς παρακράτηση ποσοστού 50% επί του τιμήματος και, εφόσον το ποσό της παρακράτησης δεν καλύπτει το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών που τελούν σε καθεστώς αναστολής είσπραξης, υπολογίζεται παρακράτηση ποσοστού 50% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου. Το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται εφόσον το ποσό της παρακράτησης που προκύπτει από τον υπολογισμό του 50% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου δεν υπερβαίνει το τίμημα.
Το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται ψηφιακά, εφόσον η παρακράτηση αυτή καλύπτει το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε αναστολή είσπραξης.
Εναλλακτικά, μπορείτε να επιλέξετε την παρακράτηση όλου του τιμήματος και μέχρι του ύψους των οφειλών σας, με την προϋπόθεση ότι το τίμημα πώλησης καλύπτει το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε αναστολή είσπραξης.