Επιδόματα: Πότε έρχεται η πληρωμή με προπληρωμένη κάρτα – Ποιοι εξαιρούνται

Σύμφωνα με το άρθρο του νομοσχεδίου, από τις 15 Μαρτίου θα αρχίσει να εφαρμόζεται η πληρωμή επιδομάτων του ΟΠΕΚΑ και της ΔΥΠΑ μέσω χρεωστικής κάρτας.

Το μισό του επιδόματος διαθέσιμο προς ανάληψη

Το μισό του καταβαλλόμενου ποσού κάθε επιδόματος, βοηθήματος, παροχής ή ενίσχυσης δαπανάται αποκλειστικά μέσω χρήσης της προπληρωμένης κάρτας του δικαιούχου για αγορές προϊόντων ή υπηρεσιών, (συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών αγορών), ή πληρωμές χωρίς επιβάρυνση του δικαιούχου με έξοδα κόστους συναλλαγών τραπεζικής συναλλαγής.

Ο χρήστης της κάρτας δικαιούται να αναλαμβάνει ποσό σε μετρητά από τον λογαριασμό του που δεν υπερβαίνει το ήμισυ των επιδομάτων που έχει λάβει. Η χρήση της προπληρωμένης κάρτας επιτρέπεται για συναλλαγές που πραγματοποιούνται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ποια επιδόματα εξαιρούνται

Της νομοθετικής ρύθμισης εξαιρούνται τα παρακάτω επιδόματα:

ΟΠΕΚΑ:

• Το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερηλίκων
• τα αναπηρικά επιδόματα,
• το επίδομα ομογενών προσφύγων
• το επίδομα στέγασης του άρθρου 3 του ν. 4472/2017 (Α’ 74),
• η εισοδηματική ενίσχυση οικογενειών ορεινών και μειονεκτικών περιοχών
• τα έξοδα κηδείας σε περίπτωση θανάτου ανασφάλιστου υπερήλικα
• το επίδομα στεγαστικής συνδρομής σε ανασφάλιστους υπερήλικες
• η μηνιαία οικονομική ενίσχυση με τη μορφή επιδόματος προς τα προστατευόμενα τέκνα θανόντων από τις πυρκαγιές που έπληξαν περιοχές της Περιφέρειας Αττικής στις 23 και 24 Ιουλίου 2018
• η μηνιαία οικονομική ενίσχυση με τη μορφή επιδόματος προς κάθε ανήλικο τέκνο των θανόντων κατά τη διάρκεια και εξαιτίας των πλημμυρικών φαινομένων που έπληξαν την Κρήτη κατά τον μήνα Φεβρουάριο 2019
• η μηνιαία οικονομική ενίσχυση προς τα προστατευόμενα τέκνα και αδέλφια θανόντων κατά τη διάρκεια και εξαιτίας των πυρκαγιών που έπληξαν την περιοχή Βαρυμπόμπης Δήμου Αχαρνών την 3η Αυγούστου 2021 και εξαιτίας του σεισμού της 30ής Οκτωβρίου 2020 στη Σάμο.
• η μηνιαία οικονομική ενίσχυση προς τα προστατευόμενα τέκνα θανόντων κατά τη διάρκεια και εξαιτίας των πλημμυρικών φαινομένων που έπληξαν τις περιοχές Μάνδρας Αττικής τη 15η Νοεμβρίου 2017, Αγίας Πελαγίας Κρήτης τη 15η Οκτωβρίου 2022 και Μαγνησίας την 5η Σεπτεμβρίου 2023

ΔΥΠΑ:

• Το επίδομα λόγω αφερεγγυότητας εργοδότη
• Το επίδομα διαθεσιμότητας
• έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις που καταβάλει η Δ.ΥΠ.Α.,
• παροχές, οι οποίες δεν συνίστανται στην καταβολή χρηματικών ποσών απευθείας στους δικαιούχους αλλά χορηγούνται με τη μορφή επιταγών, οι οποίες ανταλλάσσονται με παροχή υπηρεσιών από τρίτους παρόχους,
• η ειδική επιδότηση ανεργίας εργαζομένων στην εταιρεία «Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης Α.Ε.» του άρθρου 22 του ν. 4587/2018 (Α’ 218).

Επιπλέον, τα άτομα με οπτική αναπηρία σε ποσοστό από ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω που διαθέτουν γνωμάτευση των Υγειονομικών Επιτροπών σε ισχύ εξαιρούνται από την καταβολή μέσω προπληρωμένης κάρτας.

Κίνητρα χρήσης της κάρτας

Συναλλαγές για την αγορά αγαθών ή υπηρεσιών που πραγματοποιούνται με τη χρήση της προπληρωμένης κάρτας λαμβάνονται υπόψη για συμμετοχή των δικαιούχων σε ειδικό πρόγραμμα δημοσίων κληρώσεων (Λοταρίες), μέσω του οποίου χορηγούνται στους κληρωθέντες χρηματικά ή άλλα έπαθλα.

Αναλυτικά το άρθρο για τα επιδόματα

Καταβολή επιδομάτων και λοιπών παροχών σε χρήμα μέσω προπληρωμένης κάρτας – Τροποποίηση παρ. 1, 4 έως 6 και 8 και προσθήκη παρ. 9 στο άρθρο 152 ν. 5078/2023 1. Στο άρθρο 152 του ν. 5078/2023 (Α’ 211), περί της προπληρωμένης κάρτας πληρωμής επιδομάτων, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις:

α) στην παρ. 1: αα) στο πρώτο εδάφιο μετά από τις λέξεις «κάθε είδους παροχές» προστίθενται οι λέξεις «σε χρήμα», αβ) η φράση «καταβάλλονται σε λογαριασμούς των δικαιούχων που κινούνται αποκλειστικά με τη χρήση ειδικής προπληρωμένης κάρτας («προπληρωμένη κάρτα»)» αντικαθίσταται από τη φράση «ειδική προπληρωμένη κάρτα («προπληρωμένη κάρτα»)» και αγ) στο δεύτερο εδάφιο η φράση «αντιστοιχεί ένας και μοναδικός λογαριασμός της παρούσας» αντικαθίσταται από τη φράση «αντιστοιχεί μια προπληρωμένη κάρτα για την καταβολή του συνόλου των κοινωνικών του παροχών»,

β) στην παρ. 4: βα) στο εισαγωγικό εδάφιο και στην περ. α) μετά τη λέξη «παροχές» προστίθενται οι λέξεις «σε χρήμα», ββ) στην περ. α) προστίθεται υποπερ. αια), βγ) στην περ. β) προστίθενται υποπερ. βδ) και βε),

γ) στην παρ. 5 η φράση «που έχουν πιστοποιηθεί από το Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης» αντικαθίσταται από τη φράση «που διαθέτουν γνωμάτευση των Υγειονομικών Επιτροπών σε ισχύ»,

δ) στο τρίτο εδάφιο της παρ. 6 διαγράφεται η ημερομηνία «μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2025»,

ε) στην παρ. 8: εα) η φράση «σε λογαριασμούς, οι οποίοι κινούνται αποκλειστικά μέσω ειδικής προπληρωμένης κάρτας» αντικαθίσταται από τη φράση «σε ειδικές προπληρωμένες κάρτες», εβ) προστίθεται τελευταίο εδάφιο,

στ) προστίθεται παρ. 9 και το άρθρο 152 διαμορφώνεται ως εξής: «Άρθρο 152 Προπληρωμένη κάρτα πληρωμής επιδομάτων 1. Τα επιδόματα, βοηθήματα, ενισχύσεις και κάθε είδους παροχές σε χρήμα της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α) και του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ο.Π.Ε.Κ.Α.), πλην αυτών της παρ. 4, καταβάλλονται σε ειδική προπληρωμένη κάρτα («προπληρωμένη κάρτα»). Σε κάθε δικαιούχο αντιστοιχεί μια προπληρωμένη κάρτα για την καταβολή του συνόλου των κοινωνικών του παροχών.

2. Η προπληρωμένη κάρτα εκδίδεται από παρόχους υπηρεσιών πληρωμών της περ. δ) του άρθρου 62 του ν. 4446/2016 (Α’ 240), που λειτουργούν στην Ελλάδα και στους οποίους οι δικαιούχοι διατηρούν ενεργό λογαριασμό πληρωμών. Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών χορηγούν την προπληρωμένη κάρτα και παρέχουν την αντίστοιχη υπηρεσία λειτουργίας της προς τους δικαιούχους χωρίς αντάλλαγμα.

3. Το ήμισυ (1/2) του καταβαλλόμενου ποσού κάθε επιδόματος, βοηθήματος, παροχής ή ενίσχυσης δαπανάται αποκλειστικά μέσω χρήσης της προπληρωμένης κάρτας του δικαιούχου για αγορές προϊόντων ή υπηρεσιών, (συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών αγορών), ή πληρωμές χωρίς επιβάρυνση του δικαιούχου με έξοδα κόστους συναλλαγών τραπεζικής συναλλαγής.

Ο χρήστης της κάρτας δικαιούται να αναλαμβάνει ποσό σε μετρητά από τον λογαριασμό του που δεν υπερβαίνει το ήμισυ (1/2) των επιδομάτων που έχει λάβει. Η χρήση της προπληρωμένης κάρτας επιτρέπεται για συναλλαγές που πραγματοποιούνται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

4. Επιδόματα, βοηθήματα και παροχές σε χρήμα που δεν καταβάλλονται σε λογαριασμούς της παρ. 1 μέσω της προπληρωμένης κάρτας είναι τα εξής:

α) Για επιδόματα, βοηθήματα και παροχές σε χρήμα που χορηγεί ο Ο.Π.Ε.Κ.Α.:

αα) Το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερηλίκων του άρθρου 93 του ν. 4387/2016 (Α’ 85),

αβ) τα αναπηρικά επιδόματα,

αγ) το επίδομα ομογενών προσφύγων του άρθρου 5 του ν.δ. 57/1973 (Α’ 149),

αδ) το επίδομα στέγασης του άρθρου 3 του ν. 4472/2017 (Α’ 74),

αε) η εισοδηματική ενίσχυση οικογενειών ορεινών και μειονεκτικών περιοχών της παρ. 2 του άρθρου 27 του ν. 3016/2002 (Α’ 30),

αστ) τα έξοδα κηδείας σε περίπτωση θανάτου ανασφάλιστου υπερήλικα του ν. 1296/1982 (Α’ 128),

αζ) το επίδομα στεγαστικής συνδρομής σε ανασφάλιστους υπερήλικες της υποπερ. αα) της περ. στ) της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4520/2018 (Α’ 30),

αη) η μηνιαία οικονομική ενίσχυση με τη μορφή επιδόματος προς τα προστατευόμενα τέκνα θανόντων από τις πυρκαγιές που έπληξαν περιοχές της Περιφέρειας Αττικής στις 23 και 24 Ιουλίου 2018 του άρθρου 2 της από 26.7.2018 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 138), που κυρώθηκε με το άρθρο 3 του ν. 4576/2018 (Α’ 196),

αθ) η μηνιαία οικονομική ενίσχυση με τη μορφή επιδόματος προς κάθε ανήλικο τέκνο των θανόντων κατά τη διάρκεια και εξαιτίας των πλημμυρικών φαινομένων που έπληξαν την Κρήτη κατά τον μήνα Φεβρουάριο 2019 του άρθρου 244 του ν. 4610/2019 (Α’ 70), αι) η μηνιαία οικονομική ενίσχυση της παρ. 3 του άρθρου 18 του ν. 2768/1999 (Α’ 273), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 73 του ν. 5043/2023 (Α’ 91), προς τα προστατευόμενα τέκνα και αδέλφια θανόντων κατά τη διάρκεια και εξαιτίας των πυρκαγιών που έπληξαν την περιοχή Βαρυμπόμπης Δήμου Αχαρνών την 3η Αυγούστου 2021 και εξαιτίας του σεισμού της 30ής Οκτωβρίου 2020 στη Σάμο.

αια) η μηνιαία οικονομική ενίσχυση προς τα προστατευόμενα τέκνα θανόντων κατά τη διάρκεια και εξαιτίας των πλημμυρικών φαινομένων που έπληξαν τις περιοχές Μάνδρας Αττικής τη 15η Νοεμβρίου 2017, Αγίας Πελαγίας Κρήτης τη 15η Οκτωβρίου 2022 και Μαγνησίας την 5η Σεπτεμβρίου 2023, της υπ. αρ. 17334/4.3.2024 κοινής απόφασης των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας «Χορήγηση μηνιαίας οικονομικής ενίσχυσης στα προστατευόμενα τέκνα θανόντων κατά τη διάρκεια και εξαιτίας των πλημμυρικών φαινομένων που έπληξαν τις περιοχές: Μάνδρας Αττικής την 15η Νοεμβρίου 2017, Αγίας Πελαγίας Κρήτης την 15η Οκτωβρίου 2022 και Μαγνησίας την 5η Σεπτεμβρίου 2023» (Β΄ 1534),

β) Για επιδόματα, βοηθήματα και παροχές που χορηγεί η Δ.ΥΠ.Α.:

βα) Το επίδομα λόγω αφερεγγυότητας εργοδότη του άρθρου 16 του ν. 1836/1989 (Α’ 79),

ββ) Το επίδομα διαθεσιμότητας του τρίτου εδαφίου της παρ. 5 του άρθρου 27 του ν.δ. 2961/1954 (Α’ 197),

βγ) έκτακτες οικονομικές ενισχύσεις που καταβάλει η Δ.ΥΠ.Α.,

βδ) παροχές, οι οποίες δεν συνίστανται στην καταβολή χρηματικών ποσών απευθείας στους δικαιούχους αλλά χορηγούνται με τη μορφή επιταγών, οι οποίες ανταλλάσσονται με παροχή υπηρεσιών από τρίτους παρόχους,

βε) η ειδική επιδότηση ανεργίας εργαζομένων στην εταιρεία «Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης Α.Ε.» του άρθρου 22 του ν. 4587/2018 (Α’ 218).

5. Τα άτομα με οπτική αναπηρία σε ποσοστό από ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω που διαθέτουν γνωμάτευση των Υγειονομικών Επιτροπών σε ισχύ εξαιρούνται από την καταβολή μέσω προπληρωμένης κάρτας.

6. Συναλλαγές για την αγορά αγαθών ή υπηρεσιών που πραγματοποιούνται με τη χρήση της προπληρωμένης κάρτας λαμβάνονται υπόψη για συμμετοχή των δικαιούχων της παρ. 1 σε ειδικό πρόγραμμα δημοσίων κληρώσεων (Λοταρίες), μέσω του οποίου χορηγούνται στους κληρωθέντες χρηματικά ή άλλα έπαθλα.

Τα χρηματικά έπαθλα είναι ακατάσχετα στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής και ειδικής διάταξης, δεν υπόκεινται σε οποιαδήποτε κράτηση, τέλος ή εισφορά, δεν δεσμεύονται και δεν συμψηφίζονται με βεβαιωμένα χρέη προς τη Φορολογική Διοίκηση και το Δημόσιο εν γένει, τους δήμους, τις περιφέρειες, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών.

Το συνολικό διανεμόμενο χρηματικό ποσό για τις δημόσιες κληρώσεις που θα διενεργηθούν από την έναρξη ισχύος του παρόντος, δεν υπερβαίνει το ποσό των οκτώ εκατομμυρίων πεντακοσίων χιλιάδων (8.500.000) ευρώ. Το ποσό αυτό χρηματοδοτείται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

7. Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών γνωστοποιούν στους δικαιούχους της παρ. 1 και στα Υπουργεία Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας τα προγράμματα με τα οποία επιβραβεύουν τους χρήστες της προπληρωμένης κάρτας για τις συναλλαγές αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών που οι τελευταίοι πραγματοποιούν με τη χρήση της.

8. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος και μέχρι την 15η Μαρτίου 2025 ο χρόνος έναρξης καταβολής κάθε επιδόματος, βοηθήματος και παροχής σε ειδικές προπληρωμένες κάρτες ορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας.

Από τη 15η Μαρτίου 2025 οι παροχές της παρ. 1, με την επιφύλαξη της παρ. 4, καταβάλλονται μέσω της προπληρωμένης κάρτας. Με την απόφαση της παρ. 6 του άρθρου 154, δύναται να ορίζεται διαφορετικός χρόνος έναρξης καταβολής για ειδικές κατηγορίες παροχών, ο οποίος πάντως δεν μπορεί να είναι μεταγενέστερος της 15ης Ιουνίου 2025.

9. Για την καταβολή των παροχών της παρ. 1 μέσω προπληρωμένων καρτών λειτουργεί Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα στο Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας. Η ανάπτυξη του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος επιτρέπει ιδίως τη διασύνδεση και διαλειτουργικότητα με τα υφιστάμενα μητρώα και συστήματα:

α) της Δ.ΥΠ.Α. και του Ο.Π.Ε.Κ.Α. μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, και

β) των παρόχων υπηρεσιών πληρωμών, η οποία πραγματοποιείται μέσω της εταιρείας Διατραπεζικά Συστήματα Α.Ε. (ΔΙΑΣ Α.Ε.).»